Αίμα

Αίμα

Με τις άλλες Βαλκανικές γλώσσες δεν υπάρχει καμία σχέση,συνάφεια ή επιρροή (τούρκικα: kan,λατινικά: sanguis-inis.Απ΄ το δεύτερο και,ρουμανικά: sange.Η δεύτερη λατινική λ. για το αίμα ctuor-oris φαίνεται να σχε-τίζεται με τις σλαβικές βαλκανικές γλώσσες,αλλά δεν ενδιαφέρει εδώ).Σε όλα τα λεξικά της ελληνικής (αρχαί-ας και νέας,ερμηνευτικά ή ετυμολογικά) η λέξη αίμα παραδίνεται ως αγνώστου ή αβεβαίου ετύμου.Ο Ιωάν-νης Σταματάκος  όμως,μας προσφέρει μια πολύτιμη πληροφορία.Η λέξη αίμα απαντάται στην αρχαιότητα και ως γαίμα (περισπώμενα αμφότερα).Δεν παραθέτει όμως,αποδεικτικά κειμενικά αποσπάσματα.

Από την άλλη,η λέξη γαία είχε ως ισοδύναμό της την ποιητική λέξη αία (=γη,έδαφος/χώρα,πατρίς).Δεν είναι ξεκάθαρο αν οι δύο λ. τυγχάνουν ομόρριζες, πιθανότατα όχι.Πάντως,νοηματικά συμπίπτουν.

Κατά την ταπεινή επιστημονική μου άποψη,εδώ βρίσκεται και η ερμηνεία της λ. αίμα.Αίμα είναι η δύναμη,η ορμή,το τράνεμα της γαίας.Το ζωοποιό ρεύμα της αρχέγονης ύπαρξης τροφοδοτεί με ενέργεια την ύλη,τις ιδιό-τητες και τα παράγωγά της.Απ΄ την γαία/αία εξακτινώνεται στις μορφές ζωής η αρκτική και κυρίαρχη ουσία της: το γαίμα/αίμα για να αρδεύσει τις διψασμένες κι αδηφάγες εκδοχές του Όντος.Έτσι,δεν είναι καθόλου πα-ράξενο που η λ. γίγας πηγάζει από την γαία.Γίγας,δεν είναι μόνο ο τεράστιος,ο πελώριος,αλλά και ο δυνατός,ο πανίσχυρος.Και είναι τέτοιος,επειδή ακριβώς αιματώνεται,λαμβάνει αδιάκοπα θρεπτικά υλικά από τη μάνα γη.Κατά τον Ησίοδο,επιβεβαιωτικά,Γίγαντες είναι τα τέκνα της γης,εξ ου και το όνομα γίγας=γηγενής.Γι΄ αυ-τό και στην (ελληνική και παγκόσμια) μυθολογία υπάρχουν περιπτώσεις οντοτήτων με θηριώδη δύναμη μόνο και μόνο επειδή διατηρούσαν οργανική επαφή με την γαία/γη.

Να λοιπόν η σειρά:

Γαία-αία → γαίμα-αίμα → γίγας.

Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος
Δημοσιεύτηκε και στον Παλμογράφο.Δες εδώ