Η σαθρότητα του εκπαιδευτικού συστήματος

Η σαθρότητα του εκπαιδευτικού συστήματος

Α

ς δούμε τα κύρια σημεία απ΄ την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των φετινών εισαγωγι-κών εξετάσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (δημοσιοποιήθηκαν στις 31-8-2020):

• εισήχθη το 88% των υποψηφίων (!)

• η κατρακύλα των (λέμε τώρα) βάσεων υπήρξε μεγαλύτερη  από ποτέ και σε πολλές περιπτώσεις θεαματικά δραματική. Μαθητές που η μέση  επίδοσή τους ήταν πολύ κάτω από Δέκα (10) εισήλθαν σωρηδόν και θριαμβευτικά στα αναρίθμητα ανά την χώρα πανε-πιστημιακά (λέμε τώρα) τμήματα. Μάλιστα,στο Δασοπονίας Καρπενησίου εισήλθε φωστήρας και φέρελπις επιστήμων με μέση βαθμολογία 0,6, δηλαδή ούτε καν Μονάδα (01). (!!)

Τι σημαίνουν τα παραπάνω:

1. Πρώτα-πρώτα,ότι όλοι περνάνε/εισάγονται. Ακόμα και αδιάφοροι ή συμμετέχοντες καθαρά για πλάκα. Αυτό το 12% που καταφέρνει (πρόκειται για επίτευγμα,πράγματι) να μην ανακατευτεί τελικά στο πανηγύρι έχει κάνει αστοχίες στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού.  Αυτό,γιατί υπήρξαν τμήματα που δεν καλύφθηκε η οργανική πληρότητά τους. Αν οι υποψήφιοι κατέθεταν τις επιλογές τους με πιο φροντισμένο και συνετό τρόπο και με πληροφόρηση για την δυναμική και την ζήτηση που έχει το κάθε ανά την Ελλάδα τμήμα,τότε,ναι,θα είχαμε την φανταστική επίδοση ολικής εισαγωγής πάντων των υποψηφίων στα Α.Ε.Ι. (!) [Ποτέ δεν είναι αργά,βέβαια…]

Δηλαδή,δεν θα έπρεπε να μιλάμε για Εισαγωγικές Εξετάσεις,αλλά για Κατατακτήριες Εξετάσεις (ή μήπως για φαινομενικές;). Κάπως έτσι…

Το αδιέξοδο και θλιβερό του πράγματος βεβαιώνεται κι από τούτα τα στοιχεία,παρμένα απ΄ την απέναντι όχθη:

• το 25%,περίπου,των φοιτητών,σύμφωνα με ανακοινώσεις του ΥΠ.Ε.Π.Θ.,εγκαταλείπουν τις σπου-δές τους.Αυτό,βέβαια,προκύπτει ως απόλυτα φυσικό και λογικό.Όταν εισάγεσαι στο Πολυτεχνείο με 12 και σε τμήματα της Φιλοσοφικής με 08 είναι νομοτελειακά προκαθορισμένο πως μόνο με κάποιου είδους θαύμα θα μπορέσεις ν΄ ανταποκριθείς στο επίπεδο σπουδών και ν΄ αποφοιτήσεις.

Εδώ,να σημειώσω ότι,όπως γραφόταν σε μελέτες δημοσιευμένες στο περιοδικό της Ο.Λ.Μ.Ε. Λόγος και Πράξη (μεταφέρω τα στοιχεία από μνήμης^. δεν γνωρίζω αν εκδίδεται ακόμα το περιοδικό), ανάλογο ποσοστό (25%) μαθητών της β΄βάθμιας εγκατέλειπε το σχολείο την δεκαετία του 1990, ακόμα και στην Αττική,και σε συνοικίες της Αθήνας! Επρόκειτο,δηλαδή,για φαινόμενο γενικευμένο κι όχι γεωγραφικά και κοινωνικά περιορισμένο (όπου θα μπορούσε να αναλυθεί,ενδεχομένως,με ταξικά κριτήρια).

• Το 2020 ο αριθμός των λιμναζόντων φοιτητών στην Ελλάδα εκτινάχθηκε στο αστρονομικό ύψος/μέγεθος των 250.000! Ως λιμνάζοντες χαρακτηρίζονται οι φοιτητές που έχουν (υπερ)συμπληρώσει τα έτη σπουδών της Σχολής τους χωρίς να έχουν πάρει  πτυχίο.Προηγουμένως εκαλούντο αιώνιοι φοιτητές. Φαίνεται,τελικά,επιλέχθηκε να τους προσδιορίσει επισήμως ένας όρος σχετικός με στα-σιμότητα,με βάλτωμα…

Εξελίσσεται,αναμφίβολα,ένα  ογκούμενο ακτινωτό κι αγκαθωτό εκπαιδευτικό και κοινωνικό πρό-βλημα.Αν λάβουμε υπ΄ όψιν δε,ότι οι πτυχιούχοι (και μεταπτυχιακοί) φλερτάρουν με την ανεργία και εσχάτως οδηγούνται ή εξαναγκάζονται σε μετανάστευση (από δική τους αντιπατριωτική επιλο-γή ή την ανικανότητα και τον κοντόθωρο παραγωγικό σχεδιασμό του ελληνικού πολιτικού συστή-ματος),τότε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε και για σύνθετο εθνικό ζήτημα.

Οι Έλληνες πολίτες,ο καθένας από μας δηλαδή,φαίνεται να μην έχουν αντιληφθεί την οξύτητα της  κατάστασης.Όλες σχεδόν οι οικογένειες στέλνουν τα παιδιά  τους σε φροντιστήρια με παθιασμένη προσδοκία και φιλοδοξία να μπουν στο πανεπιστήμιο.Ακόμα και  στον δύσκολο καιρό της οικονομι-κής  κρίσης η λεγόμενη παρα-παιδεία δεν μετατοπίστηκε απ΄ το ανθηρό και προσοδοφόρο ύψωμά της,έστω κι  αν οι  απαιτήσεις/τιμές της μειώθηκαν.Η ελληνική κοινωνία παραμένει απελπιστικά  καθηλωμένη σε στερεότυπα και οραματισμούς ανέλιξης των δεκαετιών του 1950 και 1960,όπου οι σπουδές και η διά αυτών εργασιακή αναβίβαση και βελτίωση θέσης στην κοινωνική διαστρωμάτω-ση αποτελούσε μονόδρομο.Ο φρέσκος αέρας δεν πολυκυκλοφορεί,φαίνεται,στα σύγχρονα ελληνικά δώματα.Οι  νέες γενιές δε,μοιάζουν τόσο γοητευμένες και μαγεμένες με το παλιό ώστε τα πράγμα-τα γενικώς να φαντάζουν από αμετακίνητα έως εναλλασσόμενα,όχι εξελισσόμενα προς το καλύ-τερο πάντως.

Σε όλο αυτό το στενάχωρο πλέγμα η κοινότητα των εκπαιδευτικών,που θα μπορούσε ως δυναμική συνιστώσα του θέματος να διαδραματίσει ουσιώδη ρόλο στην ομαλοποίησή του,απουσιάζει εκκω-φαντικά.Ο κλάδος αυτός έχει από καιρό ησύχως δημοσιοϋπαλληλοποιηθεί,αυτοπεριοριζόμενος σε έναν άχαρο κι άψυχο ρόλο αδιαμαρτύρητου διεκπεραιωτή.

Έτσι,ο μόνος που απομένει παράγοντας για να δώσει ή να χαράξει κάποιες διεξόδους στο όλο τέλ-μα,καθοριστικός και καίριος εκ των πραγμάτων,είναι το επίσημο Κράτος ή,για να το πούμε καλύ-τερα,το ανακυκλούμενο πολιτικό προσωπικό που εναλλάσσεται στην νομοθέτηση και την δημόσια διοίκηση.Καταλήγουμε,δηλαδή,στην κωμικοτραγική διαπίστωση αναμονής επίλυσης ενός κεντρι-κού λαϊκού προβλήματος από …τον δημιουργό του!

Το ίδιο το Ελληνικό Κράτος μας (δηλαδή η αναθεωρητική ιδεολογία που διακρίνει τους εκφραστές του) είναι αυτό που απ΄ την Μεταπολίτευση και δώθε ευθύνεται για την περίπλεξη (αποδιοργάνω-ση;) του εκπαιδευτικού συστήματος και στο κατάντημά του σε μια παραφυάδα άγνωστης εξέλι-ξης.Αυτό υποβίβασε (ως απλοποίηση,τάχα) το Πρόγραμμα Σπουδών στα Λύκεια.Αυτό,σε συνεχές ξέσπασμα λαϊκισμού,γέμισε την επικράτεια Πανεπιστημιακά τμήματα αναντίστοιχα με την πραγ-ματική οικονομική ζωή κι ανάγκη του τόπου.Αυτό,τέλος,στέκεται ανήξερο απέναντι στα αποτελέ-σματα των Πανελλαδικών,βλέπει τα Α.Ε.Ι. να γεμίζουν με μετριότητες και κρίσιμο ποσοστό της δη-μιουργικής νεολαίας μας να ξενιτεύεται κι αναρωτιέται αναστενάζοντας: τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;

Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος - Συγγραφέας